مهسا، دختر ایران را کشتند!
17.09.2022

کشتن مهسا پیامی رسا برای مردم ایران دارد: تا زمانی که این حاکمیت ضدملی و ضدمردمی پابرجا است، قتل و نابودی و فساد و خرافه و جهل بر ایران حاکم خواهد بود.

شعر یونان
الف. مسافر
17.09.2022

...
روز از عصر گذشته بود
که حکمت افلاطون در جام سقراط چکید،
من اما فلسفه ارسطو را
در هوش ریتسوس و جسارت کازانتاکیس را در پله های پائین المپ
وداع کردم.

١١ سپتامبر جنایتی فراموش نشدنی
در تاریخ بشریت
11.09.2022

امروز 11 سپتامبر جا دارد که به روال هر ساله یادی از جنایتی فراموش نشدنی در تاریخ بشریت کنیم. 49 سال پیش در چنین روزی امپریالیسم آمریکا و متحدان داخلی اش در شیلی به سرکردگی ژنرال پینوشه، حکومت دمکراتیک دکتر آلنده را سرنگون ساختند. دکتر آلنده که حاضر به تسلیم شدن در برابر کودتا چیان نبود، اسلحه به دست تا آخرین فشنگ خود در کاخ ریاست جمهوری مقاومت کرد و کشته شد. در نتیجه این کودتا در کنار شخصیت های برجسته ای چون ویکتور خارا و پابلو نرودا، هزاران فعال اجتماعی تیرباران، شکنجه و سربه نیست شدند. به دنبال کودتا همه نهادهای مدنی منحل، رسانه های گروهی غیردولتی تعطیل و خونتای سرهنگان برای دهه ها در این کشور مستقر شد.

اولین شعرخوانی هوشنگ ابتهاج در اتحادیه مقدس محصلین در شهر رشت
تحقیق، تهیه و تدوین: ناخدا حمید احمدی – برلین
24.08.2022

نگاهی به محافل شاعران، نویسندگان، و هنرمندان جوان ایرانی از نیمه دوم دهه ۱۳۲۰ تا کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، از جمله خاطراتی درباره اولین شعرخوانی هوشنگ ابتهاج در اتحادیه مقدس محصلین در شهر رشت در۱۸اُم اردیبهشت ماه ۱۳۲۲خورشیدی

ایوان باتوف ـ استرادیواری ِ روسیه
برگردان: بابک بردیا
23.08.2022

در ارکستر آکادمیک کشوری [دولتی] خانۀ نمایش بزرگ [بالشوی تئاتر]، ویولونسل ساختۀ باتوف دارای جایگاه ویژه ای است؛ جایگاهی شایسته. تکنوازان ِ ارکستر برای نواختن آن بایک دیگر پیکار می کنند. تکنوازی با ساز ِ پرآوازه، شگفتی شادی آوری را برای شنوندگان به همراه می آورد. «چه نیرویی؟ چه آوایی! آیا این استرادیواریست؟ نه، شاید، ماجینی؟ آن هم نیست. این باتوف است.

به مناسبت درگذشت هوشنگ ابتهاج (سایه)
گروه نگارندگان نگرش
13.08.2022

شعرهای به یادگار مانده ی «سایه» از این دوران سیاه، اعلام جرم ملتی دیرینه سال است علیه حاکمیتی بربرمنش، ضدفرهنگ و آزادی کش؛ همان حاکمیتی که امروز از یکسو از زنان، فرهنگ سازان، معلمان و زحمتکشان «اعترافات تلویزیونی» می گیرد و از دیگر سو با ادای ارج گذاری به «سایه» و با اتکاء به هرزه نویسی هایی که از جنس همان «اعترافات تلویزیونی»اند، قصد مصادره نام و یاد او را دارد. اما میراث هنری به جا مانده از سایه گویاتر از آن است که حکومت توتالیتر اسلامی بتواند آن را دستمایه ای برای نجات خود از بحران مشروعیت سازد.

آنتروپولوگی و ادبیات در قرن هیجدهم میلادی در اروپا
برگردان و خلاصه نویسی از پروانه شکیبا
04.08.2022

آنتروپولوگی یعنی علم شناخت انسان، نگرش به انسان به عنوان پدیده ای که از جسم و روح تشکیل شده است. آنتروپولوگی در ادبیات به بررسی آفرینش ادبی و ویژگی های انسان در تمامیت او می پردازد (انسانی که رفتارش تحت تاثیر روح و روان اوست). رابطه آنتروپولوگی و ادبیات رابطه ای دوجانبه است که همواره به صورت متقابل بر یکدیگر اثر می گذارد. در قرن هیجدهم در اروپا آنتروپولوگی یا شناخت انسان برای اولین بار به صورت علمی مورد بررسی قرار گرفت.

روسیه و بحران اوکراین: پروژۀ اوراسیا در تضاد با سیاست‌های امپریالیستی «سه‌گانه»
سمیر امین
برگردان: فواد قراگوزلو
برگرفته از سایت اخبار روز
04.08.2022

سمیر امین این مقاله را در سال 2014 نوشته است. درستی و حقانیت آن بخش از تحلیل او که مربوط به سیاست های راهبردی نیروهای امپریالیستی است، درعمل به اثبات رسیده است. در مورد گزینه هایی که او برای تحول سیاست در روسیه برشمرده بود، این جمله ها قابل توجه است:"«سیاست بین‌المللی» روسیه در صورتی که از حمایت مردم روسیه برخوردار نشود به شکست خواهد انجامید...فاشیسم در اوکراین را نمی‌توان با فاشیسم در روسیه به چالش کشید. مقصود آنکه این حمایت تنها در صورتی محقق می‌شود که سیاست داخلی اقتصادی و اجتماعی فدراسیون روسیه به نفع منافع اکثریت زحمتکشان و کارگران دنبال شود."

لطفا به جانوران هم به دیده انسانی بنگرید!
مصاحبه ای با یک زیست شناس و روانشناس تطبیقی
برگردان: آرش برومند
27.07.2022

به یاد صدها سگ «بی صاحبی» که در مرکز نقاهتگاه گندک دماوند توسط پاسداران سرمایه و خرافات دینی، قتل عام شدند. اینها از تبار همان کسانی هستند که در تابستان 67 بدون این که خم به ابرو بیاورند، هزاران زندانی سیاسی را قتل عام کردند. این توازی، تصادفی نیست. دشمنی با زندگی، در ذات نظام اسلام سیاسی است.

رساله کوتاه درباره ایدئولوژی ها (بخش دوم)
ژاک بیده
برگردان: محمد تقی برومند
10.07.2022

در دنیای مدرن بدیهی است که ایدئولوژی های «سنتی» دست از موجودیت نمی کشند. آنها در جنسیت گرایی، پدرسالاری، مردسروری، دگرسکس گرایی و بسیاری سلسله مراتب دیگر دوباره شکوفا می شوند و در چارچوب مناسبات هماهنگ نابرابر آنها قرار است جای گیر شوند. آنها زمینه نابرابری را که بر آن رویارویی طبقاتی «مدرن» صورت می گیرد، تشکیل می دهند. فرمانروایی مدرن طبقاتی پیوسته «ایده ها» و پراتیک هایی را که از دیرباز می آیند، درخدمت خود بازیابی می کند. اما بطور نسبی با بسیج منابع عرصه فراساختاری (آزادی، برابری، عقلانیت) است که می توان با ایدئولوژی های سنتی مبارزه کرد.

واسیلی واسیلیویچ آندره یف
(۱۹۱۸ – ۱۸۶۱)
برگردان: بابک بردیا
25.05.2022

در بژتسک (شهری در استان تورسک)، امروزه همه می دانند، که واسیلی واسیلیویچ آندره یف پایه گذار نخستین ارکستر سازهای مردمی، موسیقیدان-روشنگر، چه کسی است: نوآورندۀ شماری از سازهای مردمی، شناساگر خستگی ناپذیر هنر ِ موسیقی روسی... خواندن و بررسی راه ها و روش هایی که واسیلی واسیلیویچ آندره یف برای پایه گذاری ارکستر سازهای مردمی روسی به کار برد، می تواند برای موسیقی دانان ایرانی که در زمینۀ موسیقی مردمی کار می کنند بسیار مفید باشد

در نقد فلسفه حق هگل
مقدمه
کارل مارکس
برگردان: محمد تقی برومند
15.05.2022

برای آلمان نقد دین در اساس پایان یافته است، و نقد دین نخستین شرط هر نقد است… بینوایی دینی از یک سو بیان بینوایی واقعی و از سوی دیگر، اعتراض به بینوایی واقعی است. دین آه موجود به تنگنافتاده است، احساس و عاطفه یک دنیای بی عاطفه، همانگونه که روح اوضاع بی روح است. دین افیون ملت است.

آمریکا اروپا را به یک جنگ هسته ای سوق می دهد
اسکار لافونتن
برگردان از امید برومند
03.05.2022

رقابت بین قدرت‌های جهانی آمریکا، روسیه و چین، اروپا را مجبور می‌کند هر کار ممکنی را انجام دهد تا به درگیری هسته ای قدرت های بزرگ کشیده نشود. اگر به زودی از طریق مذاکرات صلحی حاصل نشود، خطر جنگ هسته ای افزایش خواهد یافت، زیرا مسئولان در مسکو در تنگنا هستند و ماجراجویان در واشنگتن سال ها بر این باورند که می توان یک جنگ هسته ای را تنها به اروپا محدود کرد.

اول ماه مه (۱۱ اردیبهشت ۱۴٠۱) روز اتحاد و همبستگی بین‌المللی طبقۀ کارگر در سراسر جهان
بیانیه مشترک
01.05.2022

این روز بزرگ، یک پیام فراموش نشدنی برای طبقۀ کارگر جهانی در بر دارد و آن اینکه: آزادی طبقۀ کارگر تنها به دست خود و با اتحاد و همبستگی و مبارزه‌ای سازمان یافته و متشکل محقق می‌شود. واقعیت این است که نظام سرمایه‌داری وضعیت اقتصادی و سیاسی خطرناک و راه حل‌های فاجعه باری را برای کارگران و توده‌های زحمتکش در سرتاسر جهان به وجود آورده است که آشکارا آنان را به ورطه فقر و فلاکت می‌کشاند. «راه حل‌های اقتصادی» ای همچون: توسل به رویکرد «بازار آزاد»؛ توسعۀ لجام گسیخته خصوصی‌سازی و مقررات زدائی؛ حذف یا کاهش خدمات عمومی، کالائی کردن هرچه بیش‌تر همه چیز که بازپس گرفتن دستاوردهای کارگران، انداختن بار بحران اقتصادی بر دوش آنان و توده‌های زحمتکش و تخریب هم...

جنگ اوکراین: جدال نظرها و بحث جنگ «بیناامپریالیستی»
سعید رهنما
برگرفته از سایت نقد اقتصاد سیاسی
27.04.2022

باید اشاره کنم که حمله‌ی نظامی روسیه به اوکراین و عملکردِ سیاسیِ شخص پوتین و دستگاه دیکتاتوری بی‌رحمِ او بدون هیچ اما و اگری مسئولِ جنگ جنایت‌باری است که به آوارگی میلیون‌ها نفر، کشته شدن بسیاری از مردم، ویرانی شهرها، ویرانی محیط زیست، و تحمیل هزینه‌های غیرمولد و مخرب به مردم هر دو کشور انجامیده است. اما تحت هیچ شرایطی نمی‌توان پیش‌زمینه‌های سیاسی و اقتصادی ناشی از عملکردِ امپریالیسم امریکا و متحدانش درماشین جنگی سرمایه‌ی جهانی، ناتو، را نادیده گرفت.

سوسیالیسم بدون مارکس!
سعید رهنما
برگرفته از سایت نقد اقتصاد سیاسی
17.04.2022

اکسل هونت هدف کتاب ایده‌ی سوسیالیسم را تلاش برای بازسازی نظریه‌ی سوسیالیستی و انطباق آن با شرایط امروزی اعلام می‌کند. هونت از فیلسوف‌های نسل سوم مکتب فرانکفورت است و تا سال ۲۰۱۸ ریاست انستیتو تحقیقات اجتماعی فرانکفورت، پایگاه اصلی این مکتب و «تئوری انتقادی» را عهده‌دار بود. هونت در دانشگاه کلمبیا نیویورک – که قبلاً در دوران سلطه‌ی نازی‌ها مقر موقت این انستیتو بود – نیز تدریس کرده است. او ضمن ادامه‌ی بسیاری از نظریه‌های دو نسل قبلی این مکتب، هورکهایمر، پولاک، آدورنو، مارکوزه، و ‌هابرماس، خود نظریه‌های جدیدی را در عرصه‌های مختلف طرح کرده است.

رساله کوتاه ایدئولوژی ها (بخش یک)
ژاک بیده
برگردان: محمد تقی برومند
15.03.2022

در ایدئولوژی آلمانی، مارکس تزی را پیشنهاد می کند که می توان آن را در چند گزاره کوتاه کرد: (1) ایده ها در روند اجتماعی آفریده می شوند؛ ایده های فرومانروا در یک جامعه، ایده های طبقه فرمانروا، ایده های فرمانروایی آن هستند؛ اما چون ما از شرایط پیدایش آن ها بی خبریم، آن ها خود را بعنوان چیزی طبیعی تحمیل می کنند... (2) مارکس مفهوم نوینی را -که یکی از «کشف های» اساسی اش است- متداول کرد که عنوان «فراساختار»، به معنای پیش فرض «ساختار» مدرن طبقه، برازنده آن است.

اطلاعیه شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان به مناسبت روز جهانی زن
08.03.2022

در ایران در یک سال گذشته با فشار به فعالان زن، سرکوب جنبش زنان افزایش‌یافته است اما این سرکوب‌ها مانع کنشگری زنان در عرصه‌های اجتماعی و سیاسی نشده است... شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان ایران به تمام زنان و مردان برابری خواه به‌ویژه زنان ایران و زنان معلم، زنان فعال صنفی ، زنان زندانی سیاسی به‌ویژه معلمان زندانی زن روز جهانی را تبریک می‌گوید و خواهان رفع تبعیض از ساختار حقوقی و سیاسی در راستای برابری حقوق زنان و مردان است.

در باب بحث‌های «دولت‌محوری» و اختیارباوری
سعید رهنما
برگرفته از سایت نقد اقتصاد سیاسی
10.02.2022

شعارِ «جهان را بدون کسب قدرت تغییر دهیم» اولین بار از سوی رهبریِ زاپاتیست‌ها، جنبش دهقانانِ بومیِ منطقه‌ی چیاپاس در جنوب شرقیِ مکزیک طرح شد، که پس از درگیری‌های نظامیِ حکومت مرکزی با آن‌ها، توافق آتش‌بس، عقب‌نشینی‌شان به جنگل و ایجاد شوراهای دِه در چند روستای خودمختار، توجه زیادی را در جهان به خود جلب کرد. جان‌ هالووی، نظریه‌پرداز دانشگاهیِ ایرلندی‌تبار که در حال حاضر در دانشگاهِ پوئبلا در مکزیک تدریس می‌کند از آن جمله است.

یادی از دکترتقی ارانی
به مناسبت چهارده بهمن، هشتاد و دومین سالمرگ او در زندان قصر
برنامه مطالعات تاریخ شفاهی صوتی تصویری از ایران در قرن بیستم
تحقیق، تهیه و تدوین: ناخدا حمید احمدی
10.02.2022

«نگرش»: چهارده بهمن امسال، هشتاد و دومین سالمرگ دکتر تقی ارانی، یکی از اندیشمندان بزرگ چپ گرای ایران، در زندان رضاشاهی بود. علیرغم جاروجنجال طرفداران سلطنت در ایران که می کوشند رضا شاه را «معمار مدرنیسم» در ایران معرفی کنند، عملکرد دستگاه خفقان گستر رضاشاهی ضدیت او را با مدرنیسم واقعی جامعه ایران نشان می دهد. حکومت رضاشاه به دلیل وحشت از فعالیت های علمی، سیاسی و اجتماعی روشنگرانه دکتر تقی ارانی، که در خدمت بیداری مردم ایران، خرافه ستیزی، علم گستری و عدالت اجتماعی بود، این اندیشمند را به زندان افکند و موجبات مرگ او را در حبس فراهم آورد. کشتن بکتاش آبتین در زندان های ج.ا نشان می دهد که در کشور ما کماکان در بر همان پاشنه می چرخد. ارتجاع بین ...

Share