-

حدود 98% از کل ماده قابل مشاهده در جهانِ امروز از سبک ترین عناصر، یعنی هیدروژن و هلیوم تشکیل شده است. انواع دیگر اتم ها تنها بخش کوچکی را تشکیل می دهند، اما از اهمیت حیاتی برای بنیان زندگی برخوردارند. منشأ پیدایش این عناصر سنگین برای مدت زمان طولانی ناشناخته بود. تنها در نیمه اول قرن بیستم بود که رشته های مختلف فیزیک چنان تکامل یافتند که دانشمن...

تراکم بسیار بالای مادّه در بخش هائی از کیهان باعث شکل گیری فرم ها و حالت های نامتعارف مادّه مانند سیاهچاله ها می شود. این نوع فرم ها و حالت های نامتعارف ماده را می توان با یاری مفهوم های مادّه، پادمادّه و ماده ی منفی و علم اخترفیزیک مطالعه کرد. نحوهی شکلگیری و عملکرد فرمها و حالتهای نامتعار ف ماد ه موضوع پژوهش روز است .نتایج علمی بدست آمده تا ک...

"چرا به‌جای هیچ، چیزی وجود دارد؟" پرسشی است که ‌بنظر اولین‌بار گُتفرید ویلهلم لایب‌نیتز، فیلسوف و ریاضیدان آلمانی ۱۶۴۶ـ۱۷۱۶، مطرح کرده است. این پرسش به "پرسشِ اساسی" معروف است. پاسخِ درست به "پرسشِ اساسی" در گرو تعریفی است که از "هیچ" می‌کنیم. فیلسوفان اغلب از "هیچ" تفسیری مانند "نیستی" یا "عدم" دارند و قرن‌هاست که در باره‌ی آن بحث می‌کنند. "نی...

مفهوم تقارن نقش اساسی در شناخت ما از پدیده‌ها ‌‌‌دارد. نگاه و برداشت ما، در بسیاری از موارد ناآگاهانه، متاثر از بافت تقارن‌گونه‌ی گیتی است. لذا می‌توان تصور نمود که ساختار مغز ما و عملکردش ‌با ساختار و عملکرد گیتی هم‌سو و هم‌آهنگ می‌باشد. مهم است که بدانیم پژوهشِ ’فلسفه‌ طبیعی‘ با یاری مفهوم تقارن به ما امکان می‌دهد که وحدت غیرقابل رؤیت شده بین...

اکنون اما ما به جهانی دست یافته‌ایم که بزرگی و تصورناپذیری آن لرزه به اندام آدمی می‌اندازد…اکنون ما بار دیگر شاهدِ هم‌‌گرائی فیزیک و فلسفه، برای فهم چیستی و چگونگی جهانی که درهم‌تنیده و کوانتومی می‌نماید، هستیم. در همین راستا می‌خواهم در این مقاله پس از ذکر نکاتی به عنوان مقدمه به توضیح چهار واژه (چهار مفهوم) مقدماتی فیزیکِ کوانتومی که برای فلسف...

فیزیک دانان در ژنو، پروتون ها را در مسیر 27 کیلومتریِ دایره ای شکل شلیک کرده و آن ها را با سرعت تقریبی برابر با سرعت نور با یک دیگر برخورد می دهند. تنها با ظرافت فنی می توان پرتوهای ذرات بنیادین را با چنین دقتی هدایت کرد که واقعن برخی از برخوردها از روبرو رخ بدهند. تعجب آور است که بر خلاف زحمت و کار بسیار در آزمایش تجربی، ابزار ساده ای وجود دارد...