مارکسیسم یک آموزه خشک و تغییرناپذیر نیست، بلکه در مبارزه زنده طبقاتی شکل گرفته است. کارل مارکس نه تنها یک نظریه‌پرداز بود، بلکه یک عملگرای انقلابی نیز بود. کارل مارکس تدوین جهان‌بینی خود را با یک بررسی علمی دقیق از پیشرفته‌ترین مکتب های فلسفی، اقتصادی و سیاسی زمان خود آغاز کرد. اما مارکس جوان نه تنها یک نظریه‌پرداز بود، بلکه به اصل وحدت نظریه و ...
نظامی‌گری در دو شکل خود – به عنوان جنگ و به عنوان صلح مسلح – یک فرزند مشروع و نتیجه منطقی سرمایه‌داری است که تنها با از بین رفتن سرمایه‌داری می‌توان بر آن چیره شد. بنابراین، کسی که صادقانه خواهان صلح جهانی و رهایی از بار وحشتناک تسلیحات است، باید خواهان سوسیالیسم نیز باشد. فقط از این راه است که می‌توان در زمینه بحث خلع سلاح واقعاً به روشن‌گری و ...
تنها راه‌حل واقعی، یعنی «پایدار»، برای شکاف جهانی بین انسان و محیط زیست، به گفته مارکس، جامعه‌ای از «تولیدکنندگان همبسته» است که «متابولیسم خود با طبیعت را به صورت منطقی تنظیم کنند؛ به جای اینکه زیر سلطه ی یک قدرت کور باشند، آن را تحت کنترل جمعی خود درآورند؛ و این کار را با صرف کمترین انرژی و تحت برازنده ترین شرایط که متناسب با سرشت انسانی آنها ...
تری ایگلتون، مارکسیست بریتانیایی و نویسنده کتاب «چرا مارکس حق داشت» درباره به‌روز بودن کارل مارکس می گوید: تحسین مارکس ممکن است به اندازه کاربرد وصف خوب برای یک قاتل عجیب به نظر برسد. آیا مسئولیت استبداد، قتل‌عام، اردوگاه‌های کار، فاجعه‌های اقتصادی و از دست رفتن آزادی میلیون‌ها انسان برعهده ایده های مارکس بودند؟ آیا یکی از شاگردان وفادار او کش...
آنتونیو گرامشی، نظریه‌پرداز مارکسیست و فیلسوف ایتالیایی، اگرچه در نیمه اول قرن بیستم و در زمان سلطه فاشیسم بر ایتالیا زندگی می‌کرد، اما نظراتش دربارهٔ هژمونی، قدرت و سیاست همچنان می‌تواند در تحلیل شخصیت‌های سیاسی معاصر کاربرد داشته باشد. در این متن که بصورت مصاحبه ای مجازی در سال 2017 نوشته شده، تلاش شده است با توجه به اصول و نظرات گرامشی، پلی ب...
این مطلب از دانشمند فقید سمیر امین در سال 2014 ترجمه و در سایت نگرش منتشر شد. سمیر امین در این مطلب پیش بینی کرده بود که سیاست های نولیبرالیسم در سطح جهان، به رشد فاشیسم های رنگارنگ منجر می شود. اوجگیری جریان های فاشیستی در سراسر دنیا (از هند گرفته تا اروپای غربی و ایالات متحد آمریکا)، مهر تایید بر اندیشه های این دانشمند زده است و جا دارد که بار...
این که چگونه یک «طبقه بخودی خود» به «طبقه ای برای خود» و یا ابژه به سوژه تاریخ تبدیل می شود، را نمی توان صرفا از یک موقعیت طبقاتی اجتماعی-اقتصادی قابل تشریح استنتاج کرد، بلکه می بایست این نکته در جنبش های تاریخی واقعی مطالعه شود. میشاییل وستر به گونه ای کم نظیر به مساله محیط اجتماعی (و فرهنگی) پرداخته و این مساله را به مثابه ساختار و عمل مورد بر...
با مرور تجارب کنترل کارگری در بیش از یک قرن گذشته و نقد نظریه‌های نظریه‌پردازان گذشته‌ی کنترل کارگری، ازجمله آنتون پانه‌کوک، هرمان گورتر، کارل کُرش، آنتونیو گرامشی، کرنلیوس کاستوریادیس، هانا آرنت و ارنست مندل و نظریه‌پردازان متأخر مانند جان هالووی، امانوئل نِس، داریو آزلینی، جیمز مَلدون، نیکُلاس وروسالیس و دیگران، بحث می‌کند که کنترلِ پایدارِ ک...
مارکس در «سرمایه» نه تنها قانون های حرکت اقتصادی، بلکه همچنین حرکت های مرکزی سیاسی را نشان داد. پس از آن، سیاست مارکسیستی بدون نقد اقتصاد سیاسی و بررسی اساسی حرکت های طبقاتی امکانپذیر نیست. با کشف جنبش های طبقاتی به مثابه نیروی محرکه تشکیل حزب ها، مارکس نسبت به پژوهش بورژوایی حزب ها گام ها جلوتر است.
در شرایط امروز کشور ما که مردم از نبود حقوق اولیه شهروندی رنج می برند، بدیهی است که دموکراسی بورژوایی گامی به پیش وانمود می شود، اما وظیفه نیروهای انقلابی مردمی گشودن افق هایی فراتر از دموکراسی بورژوایی در برابر دیدگان مردم است. برای این مهم، رجوع به تجربه جهانی در زمینه دموکراسی ضروری است.
این مقاله قبل از جنبش زن زندگی آزادی برای انتشار آماده شده بود، اما بخاطر اولویت دادن به مباحث مربوط به آن جنبش انتشار آن به تعویق افتاد… مادام که سرمایه نیروی مقابله‌ی مؤثری را در مقابل خود نبیند، به پیش‌روی بی‌رحمانه‌ی خود ادامه می‌دهد. باید دید که آیا نیروهای ترقی خواه جهان خواهند توانست راه مقابله‌ی جدی و عملی با سرمایه و نابغه‌های اهریمنی‌ا...
در دنیای مدرن بدیهی است که ایدئولوژی های «سنتی» دست از موجودیت نمی کشند. آنها در جنسیت گرایی، پدرسالاری، مردسروری، دگرسکس گرایی و بسیاری سلسله مراتب دیگر دوباره شکوفا می شوند و در چارچوب مناسبات هماهنگ نابرابر آنها قرار است جای گیر شوند. آنها زمینه نابرابری را که بر آن رویارویی طبقاتی «مدرن» صورت می گیرد، تشکیل می دهند. فرمانروایی مدرن طبقاتی پی...
برای آلمان نقد دین در اساس پایان یافته است، و نقد دین نخستین شرط هر نقد است… بینوایی دینی از یک سو بیان بینوایی واقعی و از سوی دیگر، اعتراض به بینوایی واقعی است. دین آه موجود به تنگنافتاده است، احساس و عاطفه یک دنیای بی عاطفه، همانگونه که روح اوضاع بی روح است. دین افیون ملت است.
اکسل هونت هدف کتاب ایده‌ی سوسیالیسم را تلاش برای بازسازی نظریه‌ی سوسیالیستی و انطباق آن با شرایط امروزی اعلام می‌کند. هونت از فیلسوف‌های نسل سوم مکتب فرانکفورت است و تا سال ۲۰۱۸ ریاست انستیتو تحقیقات اجتماعی فرانکفورت، پایگاه اصلی این مکتب و «تئوری انتقادی» را عهده‌دار بود. هونت در دانشگاه کلمبیا نیویورک – که قبلاً در دوران سلطه‌ی نازی‌ها مقر مو...
در ایدئولوژی آلمانی، مارکس تزی را پیشنهاد می کند که می توان آن را در چند گزاره کوتاه کرد: (1) ایده ها در روند اجتماعی آفریده می شوند؛ ایده های فرومانروا در یک جامعه، ایده های طبقه فرمانروا، ایده های فرمانروایی آن هستند؛ اما چون ما از شرایط پیدایش آن ها بی خبریم، آن ها خود را بعنوان چیزی طبیعی تحمیل می کنند... (2) مارکس مفهوم نوینی را -که یکی از ...
بخش بزرگی از روشنفکران در جامعه‌ی ایران به روابط قدرت در عرصه‌ی اقتصاد اعتنایی ندارند. تحلیل تصمیم‌هایی که سرنوشت هزاران میلیارد تومان پول را گاه با یک مصوبه یا یک امضا ذیل یک ابلاغیه رقم می‌زند در ادبیات آنها کم‌تر جایی پیدا می‌کند. از همین‌روست که نقاطِ عطفِ تاریخی و اجتماعیِ مورد اشاره‌ی این قبیل روشنفکران، ماهیتِ اقتصادی ندارد. این روشنفکران...
حقوق بشر آنگونه که در قطعنامه های بین المللی سازمان ملل متحد شرح داده شده سه نسل را دربر می گیرد... در سطح جهانی کشورهای سرمایه داری شمال، روزانه حقوق نسل دوم و سوم جهان سوم را نقض می کنند. ما این را در مناسبات نابرابر بین المللی شمال و جنوب و در مداخله های مکرر کشورهای سرمایه داری در کشورهای جنوب چه آشکار و چه پنهان مشاهده می کنیم.
به دلیل دلبستگی مارکسیست ها به آزادی های دمکراتیک است که آنان از نقص های دمکراسی بورژوایی انتقاد می کنند…مارکسیست ها از نارسایی های دمکراسی بورژوایی نتیجه نمی گیرند که آزادی های دمکراتیک که به صورت صوری در قانون اساسی این کشورها موجودند، باید ناچیز شمرده شوند... برعکس آنها نتیجه می گیرند که باید این آزادی های دمکراتیک توسط یک رشته از نهادها یا س...
هر گام کوچکی که حقوق بشر لیبرالی، سیاسی و اجتماعی را تامین کرده و اگر اندکی آن را گسترش دهد، ارزشمند است. اما در واقع، در تحول اجتماعی بشریت، نیاز به برقراری منطق دیگری است که عالی ترین هدف آن، نه سود بهینه شده در رقابت، بلکه برآورده ساختن بهینه نیازهای انسانی و صلح اجتماعی و طبیعی است.
اگر به جهان امروز بنگریم، سیر حرکت «بی نهایت خطرناکی» که امین برای سیستم سرمایه داری تصویر نمود ظاهراً در حال رخ دادن است. در سال ۱۹۹۲ بود که سمیر امین کتاب کوچکی به نامِ «امپراطوری آشفتگی» را در مطبوعات مانتلی ریویو منتشر نمود. فصلِ آغازین کتاب، «دنیایی غرق در آشفتگی»، با این پرسش آغاز شد: آیا از سلطهٔ ایدئولوژی جهانی سازی «می توان به این نتیجه...
