طبقه ای بخودی خود / طبقه ای برای خود
نویسنده: میشاییل وستر
برگردان: آرش برومند
03.03.2024

این که چگونه یک «طبقه بخودی خود» به «طبقه ای برای خود» و یا ابژه به سوژه تاریخ تبدیل می شود، را نمی توان صرفا از یک موقعیت طبقاتی اجتماعی-اقتصادی قابل تشریح استنتاج کرد، بلکه می بایست این نکته در جنبش های تاریخی واقعی مطالعه شود. میشاییل وستر به گونه ای کم نظیر به مساله محیط اجتماعی (و فرهنگی) پرداخته و این مساله را به مثابه ساختار و عمل مورد بر...

(نا)ممکن بودن «کنترل کارگری» واقعی در نظام سرمایه‌داری
برگرفته از سایت نقد اقتصاد سیاسی
سعید رهنما
30.08.2023

با مرور تجارب کنترل کارگری در بیش از یک قرن گذشته و نقد نظریه‌های نظریه‌پردازان گذشته‌ی کنترل کارگری، ازجمله آنتون پانه‌کوک، هرمان گورتر، کارل کُرش، آنتونیو گرامشی، کرنلیوس کاستوریادیس، هانا آرنت و ارنست مندل و نظریه‌پردازان متأخر مانند جان هالووی، امانوئل نِس، داریو آزلینی، جیمز مَلدون، نیکُلاس وروسالیس و دیگران، بحث می‌کند که کنترلِ پایدارِ ک...

«کاپیتال»، جنبش کارگری و حزب
یانیس الینگ
آرش برومند
16.07.2023

مارکس در «سرمایه» نه تنها قانون های حرکت اقتصادی، بلکه همچنین حرکت های مرکزی سیاسی را نشان داد. پس از آن، سیاست مارکسیستی بدون نقد اقتصاد سیاسی و بررسی اساسی حرکت های طبقاتی امکانپذیر نیست. با کشف جنبش های طبقاتی به مثابه نیروی محرکه تشکیل حزب ها، مارکس نسبت به پژوهش بورژوایی حزب ها گام ها جلوتر است.

چگونگی فرارفت از دمکراسی بورژوایی
درآمد موجز
روایت و پژوهش: م.ت. برومند
10.05.2023

در شرایط امروز کشور ما که مردم از نبود حقوق اولیه شهروندی رنج می برند، بدیهی است که دموکراسی بورژوایی گامی به پیش وانمود می شود، اما وظیفه نیروهای انقلابی مردمی گشودن افق هایی فراتر از دموکراسی بورژوایی در برابر دیدگان مردم است. برای این مهم، رجوع به تجربه جهانی در زمینه دموکراسی ضروری است.

نابغه‌های اهریمنی
روشنفکران ارگانیکِ جبهه‌ی سرمایه چه‌گونه پروژه‌ی نولیبرالیسم را جا انداختند
سعید رهنما
12.01.2023

این مقاله قبل از جنبش زن زندگی آزادی برای انتشار آماده شده بود، اما بخاطر اولویت دادن به مباحث مربوط به آن جنبش انتشار آن به تعویق افتاد… مادام که سرمایه نیروی مقابله‌ی مؤثری را در مقابل خود نبیند، به پیش‌روی بی‌رحمانه‌ی خود ادامه می‌دهد. باید دید که آیا نیروهای ترقی خواه جهان خواهند توانست راه مقابله‌ی جدی و عملی با سرمایه و نابغه‌های اهریمنی‌ا...

رساله کوتاه درباره ایدئولوژی ها (بخش دوم)
ژاک بیده
برگردان: محمد تقی برومند
10.07.2022

در دنیای مدرن بدیهی است که ایدئولوژی های «سنتی» دست از موجودیت نمی کشند. آنها در جنسیت گرایی، پدرسالاری، مردسروری، دگرسکس گرایی و بسیاری سلسله مراتب دیگر دوباره شکوفا می شوند و در چارچوب مناسبات هماهنگ نابرابر آنها قرار است جای گیر شوند. آنها زمینه نابرابری را که بر آن رویارویی طبقاتی «مدرن» صورت می گیرد، تشکیل می دهند. فرمانروایی مدرن طبقاتی پی...

در نقد فلسفه حق هگل
مقدمه
کارل مارکس
برگردان: محمد تقی برومند
15.05.2022

برای آلمان نقد دین در اساس پایان یافته است، و نقد دین نخستین شرط هر نقد است… بینوایی دینی از یک سو بیان بینوایی واقعی و از سوی دیگر، اعتراض به بینوایی واقعی است. دین آه موجود به تنگنافتاده است، احساس و عاطفه یک دنیای بی عاطفه، همانگونه که روح اوضاع بی روح است. دین افیون ملت است.

سوسیالیسم بدون مارکس!
سعید رهنما
برگرفته از سایت نقد اقتصاد سیاسی
17.04.2022

اکسل هونت هدف کتاب ایده‌ی سوسیالیسم را تلاش برای بازسازی نظریه‌ی سوسیالیستی و انطباق آن با شرایط امروزی اعلام می‌کند. هونت از فیلسوف‌های نسل سوم مکتب فرانکفورت است و تا سال ۲۰۱۸ ریاست انستیتو تحقیقات اجتماعی فرانکفورت، پایگاه اصلی این مکتب و «تئوری انتقادی» را عهده‌دار بود. هونت در دانشگاه کلمبیا نیویورک – که قبلاً در دوران سلطه‌ی نازی‌ها مقر مو...

رساله کوتاه ایدئولوژی ها (بخش یک)
ژاک بیده
برگردان: محمد تقی برومند
15.03.2022

در ایدئولوژی آلمانی، مارکس تزی را پیشنهاد می کند که می توان آن را در چند گزاره کوتاه کرد: (1) ایده ها در روند اجتماعی آفریده می شوند؛ ایده های فرومانروا در یک جامعه، ایده های طبقه فرمانروا، ایده های فرمانروایی آن هستند؛ اما چون ما از شرایط پیدایش آن ها بی خبریم، آن ها خود را بعنوان چیزی طبیعی تحمیل می کنند... (2) مارکس مفهوم نوینی را -که یکی از ...

انقلاب یا ضدانقلاب: دولت جدید و تداوم سیاست‌های نولیبرالی
آرمان ذاکری
برگرفته از سایت نقد اقتصاد سیاسی
21.11.2021

بخش بزرگی از روشنفکران در جامعه‌ی ایران به روابط قدرت در عرصه‌ی اقتصاد اعتنایی ندارند. تحلیل تصمیم‌هایی که سرنوشت هزاران میلیارد تومان پول را گاه با یک مصوبه یا یک امضا ذیل یک ابلاغیه رقم می‌زند در ادبیات آنها کم‌تر جایی پیدا می‌کند. از همین‌روست که نقاطِ عطفِ تاریخی و اجتماعیِ مورد اشاره‌ی این قبیل روشنفکران، ماهیتِ اقتصادی ندارد. این روشنفکران...

دمکراسی و حقوق بشر: کدام حقوق، کدام بشر؟
ژاک کُلف
برگردان و خلاصه : محمد تقی برومند
29.08.2021

حقوق بشر آنگونه که در قطعنامه های بین المللی سازمان ملل متحد شرح داده شده سه نسل را دربر می گیرد... در سطح جهانی کشورهای سرمایه داری شمال، روزانه حقوق نسل دوم و سوم جهان سوم را نقض می کنند. ما این را در مناسبات نابرابر بین المللی شمال و جنوب و در مداخله های مکرر کشورهای سرمایه داری در کشورهای جنوب چه آشکار و چه پنهان مشاهده می کنیم.

نقد مارکسیستیِ دمکراسی بورژوایی: همواره امروزین!
ارنست مندل
برگردان: محمد تقی برومند
21.08.2021

به دلیل دلبستگی مارکسیست ها به آزادی های دمکراتیک است که آنان از نقص های دمکراسی بورژوایی انتقاد می کنند…مارکسیست ها از نارسایی های دمکراسی بورژوایی نتیجه نمی گیرند که آزادی های دمکراتیک که به صورت صوری در قانون اساسی این کشورها موجودند، باید ناچیز شمرده شوند... برعکس آنها نتیجه می گیرند که باید این آزادی های دمکراتیک توسط یک رشته از نهادها یا س...

درباره تحول تاریخی حقوق بشر
رینهارد کوهنل
برگردان: آرش برومند
26.05.2021

هر گام کوچکی که حقوق بشر لیبرالی، سیاسی و اجتماعی را تامین کرده و اگر اندکی آن را گسترش دهد، ارزشمند است. اما در واقع، در تحول اجتماعی بشریت، نیاز به برقراری منطق دیگری است که عالی ترین هدف آن، نه سود بهینه شده در رقابت، بلکه برآورده ساختن بهینه نیازهای انسانی و صلح اجتماعی و طبیعی است.

سیر حرکت سرمایه داری و جهان امروز؛ هشدار سمیر امین و مانتلی ریویو
برگردان: ا. مانا
برگرفته از سایت اخبار روز
22.05.2021

اگر به جهان امروز بنگریم، سیر حرکت «بی نهایت خطرناکی» که امین برای سیستم سرمایه داری تصویر نمود ظاهراً در حال رخ دادن است. در سال ۱۹۹۲ بود که سمیر امین کتاب کوچکی به نامِ «امپراطوری آشفتگی» را در مطبوعات مانتلی ریویو منتشر نمود. فصلِ آغازین کتاب، «دنیایی غرق در آشفتگی»، با این پرسش آغاز شد: آیا از سلطهٔ ایدئولوژی جهانی سازی «می توان به این نتیجه...

خطر از راست؟
رینهارد کوهنل
برگردان: آرش برومند
18.04.2021

نیروی راست از نظر سیاسی به چه معنی است؟ و دومین پرسش در رابطه با نولیبرالیسم است. جنبشی که خود را لیبرالیسم و یا حتی از جنس نوی آن می نامد، چه ربطی به نیروی راست افراطی دارد؟ از دیدگاه سیاسی دست راستی به آن گونه ایدئولوژی ها و آن شکل هایی از سیاست گفته می شود که متکی بر یک اصل اند و آن این اصل است که انسان ها و گروه های انسانی نه تنها در سرشت ش...

بازخوانی کمون پاریس
سعید رهنما
برگرفته از سایت نقد اقتصاد سیاسی
20.03.2021

صدوپنجاه سال پیش در روز ۱۸ مارس (۲۸ اسفند) ۱۸۷۱، کارگران و لایه‌های پایینی طبقه‌ی متوسط پاریس، شهری که قهرمانانه شش‌ماه محاصره‌ی کاملِ ارتش آلمان را پشتِ سر نهاده بود، در شرایطی که هنوز دشمن در خاک فرانسه و در بخش هایی در حومه‌ی شهر بود، به مقابله با توطئه‌های پی‌درپی دولتِ موقتِ جمهوری سومِ تازه‌تأسیس فرانسه پرداختند، و به قول مارکس «انقلاب باش...

دمکراسی در چشم انداز دنیای نو
پژوهش: م. ت. برومند
14.02.2021

نیاز توده های مردم، در پیوستن به جنبش دمکراسی فرازین یعنی دمکراسی قرن 21 بجای دمکراسی نمایندگی فرودین، امری است پرهیزناپذیر. همانطور که در بررسی های بسیار کوتاه بالا تاکید شد، دمکراسی نمایندگی بورژوایی با ویژگی محدودیت و عقیم بودن فقط در خدمت انحصارهای اولیگوپُل غول پیکر قرار دارد. دمکراسی فرازین برخلاف دمکراسی نمایندگی فرودین که استوار بر ضرورت...

روسیه در سیستم جهانی
جغرافیا یا تاریخ
سمیر امین
برگردان: محمد تقی برومند
20.10.2020

سرمایه داری به راستی چالش جدیدی علیه همه بشریت، خلق های مرکزهای پیشرفته و پیرامونی های عقب مانده اش به شمار می آید. در این نقطه اساسی من به کلی مارکسیست باقی می مانم. در این مفهوم که سرمایه داری نمی تواند تا «بی نهایت» به مثابه انباشت دایمی ادامه یابد و رشد تصاعدی که به همراه می آورد، به مرگ حتمی بشریت خواهد انجامید. چگونه از سرمایه داری خارج شو...

نوسازی ایده آل سوسیالیستی
جان بلامی فاستر
برگردان : مهران میر اسد
07.10.2020

هیچ راه خروجی از ویران گری کل شرایط موجودیت اجتماعی و طبیعی به دست سرمایه داری کنونی وجود ندارد، جز خروج از خود سرمایه داری. این نکته اشاره به سوسیالیسم به عنوان جانشین مسلم سرمایه داری در قرن بیست و یکم دارد، اما با راه و روشی که نظریه و عمل سوسیالیسم واقعا موجود سده بیستم را نقادانه به چالش می کشد. سوسیالیسمی که در متن بحران ساختاری سرمایه و ت...

تازه های کتابخانه نگرش
30.07.2020

اقتصاد جنگی یکی از جلوه های بارز پوسیدگی سیستم اقتصادی انحصارگرانه است که با خصلتی غیراجتمای و با محتوای تضاد عمیق بین کار و سرمایه در جهت جذب و غارت ثروت بیکران ملت ها گام برمی دارد. تلاش حادثه آفرینان نظامی در افروختن آتش جنگ های توسعه طلبانه از این سیاست دنباله روی می کند... مبارزه برای تجدید تقسیم بازارها و قلمروهای نفوذ که به حکم تناسب جدید...

Share