در نقد نگرش و سیاستی ورشکسته
چپِ همدل با ولی فقیهِ‌ «غرب ستیز»!
بهزاد کریمی
27.01.2024

نقد حاضر به بازنمایی نگاه و نوع سیاستی می‌پردازد مختص معدود و محدود محافل و سایت‌ها‌‌ی منتسب به طیف چپ که سخت دل‌بسته و دل‌مشغو‌ل آنند. نقد کاری با کیستی این تیپ فکری ندارد و فقط چیستی طرز نگرش و رفتار عملی‌ آن را برمی‌رسد. تمرکز مصداقی‌ نقد نیز بر نوشته‌‌ای قرار دارد که اخیراً با سرنام "کارپایهٔ سیاسی برای مرحلهٔ ‌کنونی مبارزه" در تارنمایی موسو...

نقدی بر «گذار از جمهوری اسلامی، سمتگیری‌ها و سیاست ما!»
پیش نویس سند سیاسی حزب چپ ایران ارائه شده به کنگره سوم این حزب
آرش برومند
05.06.2023

اگر بپذیریم که تاریخ جامعه ها، تاریخ مبارزات طبقاتی است، جای خالی ارائه تحلیلی از آرایش طبقاتی در جامعه پس از خیزش انقلابی با نام رمز «ژینا»، نیروهایی که مقابل هم صف آرایی کرده اند، خواسته ها و ظرفیت این نیروها برای تحولات دمکراتیک و انقلابی احساس می شود.

تحولات ۱۴۰۱، جایگاه‌ تشکل‌های کارگری، مطالبات و تاب‌آوری‌ آن‌ها
جعفر عظیم زاده

برگرفته از سایت اخبار روز
14.05.2023

با پیشروی خیزشهای مردمی در ایران و فرجام آن در حد نفی روبنای سیاسی مستقر، طبقات و لایه های اجتماعی و نیروهای سیاسی متناظر با این طبقات و لایه ها، وارد یک کشمکش نسبتا طولانی با همدیگر برای تعیین تکلیف آینده سیاسی کشور خواهند شد که در هر صورت فرجام این کشمکش‌ها به شدت متاثر از حضور طبقه کارگر و جنبش برابری خواهی زنان در صحنه تحولات خواهد بود.

هشتادمین سالگرد پایه گذاری تشکیلات زنان
گفت و گوی تاریخ شفاهی ناخدا احمدی درسال ۱۳۸۳ با نجمی علوی
24.03.2023

هشتادمین سالگرد پایه گذاری تشکیلات زنان" گفت و گوی تاریخ شفاهی ناخدا حمید احمدی در سال ۱۳۸۳ با نجمی علوی آخرین بازمانده از بنیان‌گذاران «تشکیلات زنان» است. این فیلم از سری فیلم های مستند موضوعی، داستانی و رویدادی و سازمانی در گستره تاریخ اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و سازمانی از ایران در قرن بیستم(۱۲۸۴-۱۳۷۹ خورشیدی/ ۱۹۰۵-۲۰۰۰ میلادی) که توسط ناخدا حمی...

یادی از دکترتقی ارانی
به مناسبت چهارده بهمن، هشتاد و دومین سالمرگ او در زندان قصر
برنامه مطالعات تاریخ شفاهی صوتی تصویری از ایران در قرن بیستم
تحقیق، تهیه و تدوین: ناخدا حمید احمدی
10.02.2022

«نگرش»: چهارده بهمن امسال، هشتاد و دومین سالمرگ دکتر تقی ارانی، یکی از اندیشمندان بزرگ چپ گرای ایران، در زندان رضاشاهی بود. علیرغم جاروجنجال طرفداران سلطنت در ایران که می کوشند رضا شاه را «معمار مدرنیسم» در ایران معرفی کنند، عملکرد دستگاه خفقان گستر رضاشاهی ضدیت او را با مدرنیسم واقعی جامعه ایران نشان می دهد. حکومت رضاشاه به دلیل وحشت از فعالیت...

نگاهی به جلسه موسسان حزب توده ایران در مهرماه 1320
به روایت بزرگ علوی از موسسین
در گفت و گو در برنامه تاریخ شفاهی صوتی تصویری از ایران در قرن بیستم
از ناخد حمید احمدی
30.01.2022

از سری فیلم های مستند موضوعی - رویدادی از ایران در قرن بیستم منبع پژوهش و تدوین : آرشیو 1200 ساعت فیلم از برنامه تاریخ شفاهی ناخدا حمید احمدی

تازه های کتابخانه نگرش
15.07.2020

«نگرش» شش اثر فرهنگی-فلسفی، ترجمه و تلخیص محمد تقی برومند (ب. کیوان)، را در اختیار علاقمندان می گذارد. لازم به یادآوری است که این اثرها پیش از انقلاب بهمن منتشر شده و به ناگزیر مُهر زمان خود را دارند. از آنجا که دستگاه سانسور نظام شاهنشاهی نشر و گسترش اندیشه های مادی گرایانه (ماتریالیستی) و مارکسیستی را برنمی تابید، مترجم ناچار به کاربرد واژه ها...

ضرورت تشکیل اندیشکده های چپ ایران
آرش برومند
05.07.2020

در این مقاله در ابتدا اشاره ای کوتاه به ویژگی های دوران حاضر می شود. سپس توضیحی فشرده درباره اندیشکده ها و جایگاه شان در حال حاضر ارائه می شود. در ادامه به وضع اندیشکده ها در ایران پرداخته شده و در پایان ضرورت تشکیل اندیشکده های چپ ایران، مانع های موجود بر سر راه آنها و برخی راهکارها برای بحث مطرح می شوند… ایجاد اندیشکده ها که بنابه سرشت شان نها...

حزب کارگر و سوسیال‌دموکراسی بریتانیایی
سعید رهنما
برگرفته از سایت نقد اقتصاد سیاسی
27.04.2020

حزب کارگر در مسیر طولانی حیات بیش از یک قرن، فرازوفرود‌های بسیاری را در قدرت و در اپوزیسیون از سر گذراند. در غیاب جریانات چپ سوسیالیستی که در مقاطع مختلف به وجود آمدند و عمدتاً به خاطر فرهنگ سیاسیِ غالب در بریتانیا، پا نگرفتند، حزب کارگر به‌عنوان حزبی با پایگاهِ کارگری و مردمی، حاملِ اصلی سیاست‌های سوسیالیستی، البته از نوعِ انگلیسی‌اش، شد. این ح...

سوسیالیسم بریتانیایی: از سوسیالیسم «اووِن» تا راه سوم «گیدنز»
سعید رهنما
برگرفته از سایت نقد اقتصاد سیاسی
19.04.2020

پِری اندرسون می‌گوید در حالی که دهه‌های پنجاه و شصت شاهد فورانی از مکاتبِ مهمِ مارکسیستی در نقاط مختلف اروپا بود – آلتوسر در فرانسه، آدورنو در آلمان، و دِلا وُلپه در ایتالیا – در بریتانیا چنین نبود. دلایل این امر را در «فرهنگِ انگلیسی» می‌بیند که جامعه‌ی بورژوایی‌اش هرگز با یک چالشِ جدیِ درونی مواجه نشد، و همین فرهنگ همیشه مانعی جدی و مخرب برای ...

خاطرات تقی کی منش
1357-1301
به اهتمام بهروز مطلب زاده
برگرفته از سایت آرشیو اسناد اپوزیسیون ایران
17.03.2020

آنچه ملاحظه می كنيد، متن خاطرات تقی كی مـنش عـضو سـازمان نظـامی حـزب توده ايران است كه در آن تجربيات مبارزاتی خود در پيوستن به سازمان نظـامی و نيز تجربيات دوران زندان 25 ساله خود در زندانهای رژيم شاه - پس از شكـست جنبش در دهه 30 - را برروی كاغذ آورده است. يـادش گرامـی و زنـدگي اش الگـوی همـه كـسانی بـاد كـه بـرای سـاختن ايرانـی انسانی تر، آزادتر...

بازخوانی جنبش‌های رفرمیستی سوسیالیستی (7)
عوامل ظهور و افول رفرمیسم سوسیالیستی
سعید رهنما
برگرفته از سایت نقد اقتصاد سیاسی
11.07.2019

مشارکت احزاب سوسیال‌دموکرات در ائتلافات و حضور در دولت، در دوران سلطه‌ی نولیبرالیسم، از زمره‌ی فاجعه‌بارترین سیاست‌هایی بود که این احزاب را از اعتبار و حیثیت تهی کرد. این احزاب به‌جای ایفای نقشِ اپوزیسیونِ رادیکال، برای پذیرفته شدن در فضای سیاسیِ مسلطِ راست و محافظه‌کار، سیاست‌های خود را هرچه بیش‌تر تعدیل کردند و از ترقی‌خواهی فاصله گرفتند.

بازخوانی جنبش‌های رفرمیستی سوسیالیستی (4)
رودلف هیلفردینگ و جنبه‌هایی از مارکسیسم اتریشی
سعید رهنما
برگرفته از سایت نقد اقتصاد سیاسی
13.06.2019

در مجموع، می‌توان گفت که تحولات طبقاتی در سرمایه‌داری پیشرفته در اواخر قرن نوزدهم و دهه‌های آغازین قرن بیستم یکی از مهم‌ترین عوامل رشد رفرمیسم و فاصله‌گیری رفرمیست‌ها از خواست‌ها و حرکت‌های سوسیالیست‌ها و رهبران کارگری در کشورهای پیشرفته سرمایه‌داری بوده است. بخشی از این فاصله‌گیری را در گرایش‌های نظری مارکسیست‌های اتریشی می‌بینیم. در نوشته‌های ...

امیرحسین آریان پور و تدریس
جامعه شناسی مارکسیستی در دهه 1340
نوشته زنده یاد امیر حسن پور
23.01.2019

آریان پور تاثیر بسیاری بر گرایش جوانان به مارکسیسم گذاشت و درس ها و نوشته های اش در تعارض با تدریس و آثار اسلامی علی شریعتی، مهدی بازرگان و همراهان شان قرار می گرفت... او پویایی تاریخ را مبارزه طبقاتی می دانست و آن را حرکتی زیگزاگی و آکنده از پیروزی و شکست ترسیم کرده بود و شاید به همین سبب، برخلاف بعضی از مارکسیست ها، تغییر مسیر نداد... او در حا...

چپ باید به قامت نیرویی سیاسی درآید
محمد مالجواقتصاد دان و پژوهشگر
برگرفته از سایت اخبار روز
01.01.2019

در فقدان حضور پررنگ چپ در عرصه‌های اجتماعی و سیاسی یقیناً راست کماکان به حضور هژمونیک خویش ادامه خواهد داد. ممانعت از هژمونی جریانات راست بر روند تحولات آتی ضرورتاً از مسیر ارتقای چپ به نیرویی سیاسی می‌گذرد.

چپ‌ها و لیبرال‌ها: عداوت‌های تاریخی
سعید رهنما
06.08.2018

در حال حاضر متأسفانه درعمل فاصله‌ی زیادی با همسویی بین چپ و لیبرال داریم. بخشی از جریانات چپ بر صف مستقل خود و با امید به انقلاب بلافاصله پرولتری حتی حاضر به همکاری با یکدیگر نیستند، چه رسد به لیبرال‌ها که آن‌ها را در هر حال دشمن تلقی می‌کنند. حتی با احتمال زیاد لزوما همه دوستانی که در رابطه با برخورد گذشته به امیر انتظام از خود انتقاد کردند، م...

نمونه هایی برجسته از جنبش زحمتکشان ایران
همراه با تحلیلی از دکتر فریبرز رییس دانا درباره این جنبش ها
27.05.2018

مهارها و سرکوب های متمادی در میان طبقه ی به شدت پراکنده ی کارگر، که ارتباطشان هم با گذشته های پربار سیاسی قطع شده است، البته عامل اثرگذاری در گسترش و برجستگی "حضور" سیاسی است ... اما، رکود و درجازدگی از بین رفته و حرکت آغاز شده است؛ کند اما قطعی تر از گذشته. شعارهای اعتصاب ها و اعتراض های خاص کارگری پخته تر و ژرف تر شده است

بیانیه ی گروهی از فعالان چپ ایران
به مردم شریف و آزاده‌ی ایران!
09.01.2018

وقتی که هیچ نوع حقی برای مردم در برپایی تشکل‌های صنفی و سیاسی آنها قائل نشده‌اند، طبیعی است که شاهد خیزش‌های عمومی خودجوش از این دست در آینده نیز باشند. اتهام‌زنی و سرکوب نه تنها راه اعتراض قانونی را مسدود می‌کند، بلکه هم‌چنین نشان‌گر این واقعیت است که دعوت به تظاهرات آرام و قانونی فاقد پشتوانه و غیرواقعی است و صرفاً به منظور جلوگیری از ادامه‌ی ...

سوسیال دموکراسی رادیکال:
فازِ گذار به سوسیالیسم دموکراتیک
سعید رهنما
31.07.2017

برکنار از اقلیتی بسیار کوچک و ثروتمند و قدرتمند، اکثریت بزرگ مردم جهان به درجات مختلف از نظام سرمایه‌داری جهانی امروز صدمه دیده‌اند و همچنان صدمه می‌بینند. از دیدگاه نظری، برای عده‌ای نظام سرمایه‌داری موجود نظامی ابدی و جایگزین‌ناپذیر است و اگر هم ایرادهایی به آن وارد باشد، با اصلاحاتی قابل‌رفع است. در نقطه‌ی مقابل دیدگاه چپ به‌طور سنتی این بوده...

ناتو و ارتش های سرّی آن
کنفرانس درسی دکتر دانیل گانزر در دانشگاه بازل (سوییس)
برگردان: آرش برومند
17.02.2017

از دید پژوهش صلح و همچنین از دید یک تاریخ دان مایلم که قضاوتی منتقدانه درباره ناتو داشته باشم. به نظرم بحث ها در رسانه های گروهی سطحی و یک طرفه است و من اگر توانسته باشم سهمی در رابطه با بحث انتقادی داشته باشم، مایه خوشحالی ام خواهد بود.

Share