سعید رهنما
برگرفته از سایت نقد اقتصاد سیاسی
صدوپنجاه سال پیش در روز ۱۸ مارس (۲۸ اسفند) ۱۸۷۱، کارگران و لایههای پایینی طبقهی متوسط پاریس، شهری که قهرمانانه ششماه محاصرهی کاملِ ارتش آلمان را پشتِ سر نهاده بود، در شرایطی که هنوز دشمن در خاک فرانسه و در بخش هایی در حومهی شهر بود، به مقابله با توطئههای پیدرپی دولتِ موقتِ جمهوری سومِ تازهتأسیس فرانسه پرداختند، و به قول مارکس «انقلاب باشکوه» خود را بر پا کردند؛ انقلابی که بهرغمِ عمر بسیار کوتاهش نخستین تلاش برای ایجاد نوعی دولت مستقل کارگری، و الهامبخشِ جنبشها و انقلابهای بعدی در نقاط مختلف جهان بود، و پس از یکونیم قرن کماکان الگوی ایدهآلِ بخشی از چپِ سوسیالیست در کشورهای مختلف ازجمله ایران است.