در هفتادمین سالگرد کودتای 28 مرداد، به روال هرساله، نیروهای راست گرا، «طالبان» سلطنت و نوفاشیست های ایرانی می کوشند با پاک کردن صورت مساله، یعنی انکار «کودتا» و تبدیل آن به «قیام ملی»، اصل مساله را پاک کنند و به این ترتیب حافظه تاریخی ملت ایران را مخدوش سازند…پرداختن به این فاجعه در تاریخ سیاسی ایران پس از هفتاد سال، نه فقط از لحاظ تاریخی مهم است، بلکه از اهمیت ویژه ای برای زندگی امروز ما برخوردار است. زیرا وضعیت امروز ما تحت تاثیر تاریخ دیروز ما است و درس های دیروز، راهگشای امروز.

در هفتادمین سالگرد کودتای 28 مرداد، به روال هرساله، نیروهای راست گرا، «طالبان» سلطنت و نوفاشیست های ایرانی می کوشند با پاک کردن صورت مساله، یعنی انکار «کودتا» و تبدیل آن به «قیام ملی»، اصل مساله را پاک کنند و به این ترتیب حافظه تاریخی ملت ایران را مخدوش سازند.

غافل از این که کوهی از سندها و مدرک ها به ویژه سندهایی که بیشتر از سوی آمریکایی ها و کمتر از سوی انگلیسی ها منتشر شده و نیز عذرخواهی مادلین اولبرایت در زمان وزارت خارجه اش و اخیرا سخنان دیوید اوئن در زمانی که وزیر خارجه انگیس بود، جایی برای شک و تردید در ماهیت کودتایی اتفاقی که در روز 28 مرداد افتاد نمی گذارد.

پرداختن به این فاجعه در تاریخ سیاسی ایران پس از هفتاد سال، نه فقط از لحاظ تاریخی مهم است، بلکه از اهمیت ویژه ای برای زندگی امروز ما برخوردار است. زیرا وضعیت امروز ما تحت تاثیر تاریخ دیروز ما است و درس های دیروز، راهگشای امروز. در زیر تنها به چند نکته در رابطه با این کودتا که برای امروز ما مهم است اشاره می کنیم:

• کودتا نشان دا که ملت نامتشکل و نیروهای سیاسی دمکرات متفرق توان دفاع از خود و دستاوردهای سیاسی-اجتماعی شان را ندارند.

• کودتا به روندی که در انقلاب مشروطه برای تفکیک قوای سیاسی آغاز شده و سنگ بنای دمکراسی نوع پارلمانی بشمار می رفت، پایان داد. پس از 28 مرداد 1332 محمد رضا شاه به جای سلطنت حکومت می کرد و قوه های مقننه، مجریه و قضاییه نقش «بله قربان گو» پیدا کردند. مطبوعات، حزب ها، سندیکاها و آزادی های سیاسی ممنوع شدند. حاصل این خفقان و آلترناتیوزدایی درجامعه ایران آن بود که وقتی جامعه دچار بحران ژرف سیاسی شد، مردم به آشناترین نیروی موجود در جامعه یعنی اسلام گرایان روآوردند؛ اسلام گرایانی که در پناه سیاست های ضدکمونیستی شاهنشاهی، امکان رشد و نموّ پیدا کرده و تشکیلات خود را ایجاد کرده بودند. در یک کلام، «حکومت اسلامی» نتیجه منطقی حکومت کودتایی پس از 28 مرداد 32 بود.

• کودتا نشان داد که در کشور ما نام رمز سرکوب آزادی های دمکراتیک و حمله به دمکراسی، «چپ ستیزی» است. زیر این نام کودتاگران در 28 مرداد 1332 آرمان های انقلاب مشروطه را دفن کردند. در همین رابطه مصاحبه با مارک گازیوروسکی، تاریخ دان آمریکایی که در رابطه با کودتای 28 مرداد پژوهش های جالبی انجام داده و نظر او درباره طرح «خطر چپ» در ایران جالب توجه است (https://www.iranintl.com/video/ott_8f25a1e992824873b21655658473851a)
  پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز نیروهای مرتجع اسلام گرا با همین نام رمز استبداد سیاه خود را برقرار ساختند.

• کودتا نشان داد که قدرت های بزرگ امپریالیستی جز منافع خود به چیز دیگری نمی اندیشند. آنها برای منافع شان حاضرند با پلیدترین نیروهای سیاسی، یعنی اسلام گرایان از نوع «فداییان اسلام» همکاری کنند؛ همان فداییان اسلامی که کسروی را مُثله کردند، خواستار حبس زنان در کنج خانه ها بودند و با هر نوع مظاهر زندگی مدرن مبارزه می کردند. همکاری نهادهای امنیتی خارجی بویژه انگلیسی با اسلام گرایان در کودتای 28 مرداد 1332 یکی از شاهدمثال ها در این رابطه است؛ همکاری ای که 25 سال بعد در «انقلاب اسلامی» تکرار شد. دولت انگلیس پس از هفتاد سال هنوز هم از انتشار کامل سندهای 28 مرداد 32 سر باز می زند. علت آن را در این واقعیت باید جست که این همکاری به شکل دیگری پس از پیروزی انقلاب اسلامی برای سرکوب نیروهای چپ و دمکرات تکرار شد. باقی ماندن تیمسار فردوست در ایران، خنثی کردن ارتش در برابر قدرت گیری خمینی توسط او و نقش او در ایجاد دستگاه های اطلاعاتی ج.ا برای سرکوب نیروهای چپ و دمکرات گوشه هایی از این «اتحاد نامقدس» امپریالیسم و اسلام سیاسی را نشان می دهد.
  در همین رابطه توجه شما را به مقاله حمید احمدی با عنوان «آغاز جنگ سرد در ایران و شکل گیری اسلام سیاسی بنیادگرا»، که 22 سال پیش در مرداد 1380 در شماره 3 نشریه «نگرش» منتشر شد، جلب می کنیم:

http://negaresh.de/images/Nr_3/nr3_artikel_7.pdf

نسخه پی دی اف