پیش از آغاز اصلاحات اقتصادی و آزادسازی تجارت، تقریباً 40 سال پیش، چین سیاست هایی را اعمال می کرد که اقتصاد آن بسیار ضعیف، راکد، زیر یک کنترل مرکزی، بسیار ناکارآمد و نسبتاً از اقتصاد جهانی دور بود… این گزارش پیش زمینه ی رشد اقتصادی چین را ارائه می دهد، ساختار اقتصادی فعلی چین را توصیف می کند، چالش های چین برای حفظ رشد اقتصادی را شناسایی می کند و درباره­ی چالش ها، فرصت ها و پیامدهای رشد اقتصادی چین برای ایالات متحد بحث می کند.

توضیح نگرش

در کشور ما متاسفانه به دلیل پایین بودن سطح مطالعه (سرانه مطالعه 2 دقیقه و تیراژ انتشار کتاب 500 عدد در سال 1390)، به دلیل نبود اندیشکده های متعلق به نیروهای فعال سیاسی و به دلیل شمار پایین کارشناسان در رشته های علوم اجتماعی، معمولا بحث های سیاسی و اجتماعی از سطح نازلی برخوردارند. ازینرو، بحث و گفتگوها بیشتر متکی بر شنیده ها و ذهنیات فردی اند تا پژوهش و کنکاش علمی. موضعگیری ها بیشتر متکی بر احساسات اند تا داده ها و روش های علمی؛ ازینرو بیش از آن که خصلت تحلیلی داشته باشند، دارای خصلتی جدلی اند. بیش از آن که خصلت نقادانه داشته باشند، خصلت شعارگونه دارند.

یک نمونه از  این وضعیت را در بحث های جاری درباره چین، نقش آن در جهان، ساختار اجتماعی و سیستم این کشور می توان دید. آنچه که در محافل سیاسی ایران و شبکه های اجتماعی ایرانیان درباره این کشور مورد بحث و گفتگو قرار می گیرد، بیشتر جدلی است که یا چین ستیزانه است و یا چین ستایانه و در هر دو حال از استحکام علمی برخوردار نیست. بر پایه چنین بحث هایی نمی توان یک سیاست پایدار و نزدیک به واقعیت عینی که با منافع عمومی زحمتکشان ایران انطباق داشته باشد در پیش گرفت.

در کشورهای پیشرفته سرمایه داری سیاست گذاری ها مبتنی بر نظریه هایی است که در اتاق های فکری و اندیشکده ها بر اساس پژوهش های گسترده تهیه می شوند. یک نمونه آن گزارش جامعی است که «سرویس تحقیقاتی کنگره آمریکا» در دسامبر 2019  از اقتصاد چین در 38 صفحه تهیه کرده است. بدیهی است که اینگونه گزارش ها و بررسی ها برای تامین منافع گروه های قدرت در این کشورها تنظیم می شوند و انتشار آنها به معنای موافقت با مضمون این متن ها نیست، بلکه دعوتی است به مطالعه نقادانه؛ فراخوانی است برای پژوهش ها و ارائه تحلیل هایی از زاویه منافع ملی زحمتکشان ایران در برخورد با پدیده ها و کنشگران بین المللی (در این مورد مشخص کشور چین). اما خواندن این تحلیل ها و گزارش ها دو فایده دارد:

یک- به ما در درک بهتر دیدگاه ها و سیاست های محفل های قدرت سرمایه داری جهانی (در این مورد مشخص ایالات متحد آمریکا) در برابر دیگر کنشگران در صحنه سیاست جهانی یاری می رسانند.

دو- به ما در آشنایی با روش تحلیل و شیوه برخورد محفل های قدرت سرمایه داری جهانی با مسایل ژئوپلیتیکی یاری می رساند.

 نگرش خلاصه گزارش «سرویس تحقیقاتی کنگره آمریکا» را به مرور در اختیار خوانندگان قرار خواهد داد.

بخش اول «برآمد اقتصادی چین: تاریخ، روندها، چالش­ها و پیامدهای آن برای ایالات متحد آمریکا» به صورت پی دی اف

نسخه پی دی اف