سرمایه داری ویروس کرونایی
نومی کلاین
برگردان : مهران میراسد

28.03.2020

اخیرا ویدئو کلیپی توسط خانم نومی کلاین نویسنده کتاب «دکترین شوک – ظهور سرمایه داری فاجعه – سال 2007» منتشر شده است که در آن استدلال می کند طرح ترامپ در ارتباط با ویروس کرونا یک شوک همه گیر جهانی است. اما او معتقد است که این تنها راه پیش روی بشریت نیست. او ویدئو را با نقل قولی از میلتون فریدمن آغاز می کند که می گوید «فقط یک بحران- چه واقعی چه ادراکی، می تواند تغییر واقعی ایجاد کند. وقتی بحران رخ دهد آنچه به وقوع می پیوندد بستگی به ایده هایی که در اطراف آن می پویند دارد».

اخیرا ویدئو کلیپی توسط خانم نومی کلاین نویسنده کتاب «دکترین شوک – ظهور سرمایه داری فاجعه – سال 2007» منتشر شده است که در آن استدلال می کند طرح ترامپ در ارتباط با ویروس کرونا یک شوک همه گیر جهانی است. اما او معتقد است که این تنها راه پیش روی بشریت نیست. او ویدئو را با نقل قولی از میلتون فریدمن آغاز می کند که می گوید «فقط یک بحران- چه واقعی چه ادراکی، می تواند تغییر واقعی ایجاد کند. وقتی بحران رخ دهد آنچه به وقوع می پیوندد بستگی به ایده هایی که در اطراف آن می پویند دارد». در این ویدئو، میان گفتارهای نومی کلاین، گفته های افراد متفاوتی در تحکیم و تایید استدلال های او آورده شده. این گفته ها در یک چارچوب جداگانه گنجانده شده اند.

نومی کلاین: «ایده هایی که در اطراف می پویند».  فریدمن، یکی از افراطی ترین اقتصاددانان بازار آزاد، در موارد زیادی اشتباه کرد، اما در این مورد حق با اوست. در شرایط بحران، به طور ناگهانی ایده های غیرممکن امکان پذیر می شوند. اما ایده های چه کسی؟ افراد معقول و منصف، طراحی شده برای حفظ هرچه بیشتر مردم، ایمن و سالم داری آنها؟ یا ایده های غارتگرانه، که برای غنی سازی بیشتر آنانی که ثروتهای غیرقابل تصور دارند طراحی شده، در حالی که آسیب پذیرترین آسیب دیده ها را در معرض آسیب بیشترقرار می دهند؟ اقتصاد جهانی در رویارویی با شوک های پی در پی در حال بلعیده شدن است.

تدروس آدهانوم قبریسوس (TEDROS ADHANOM GHEBREYESUS): کوید 19 می تواند بعنوان یک بیماری واگیردار عالمگیر عمل کند.

گئورگ استفانوپولوس (GEORGE STEPHANOPOULOS): در پی بحران ناشی از ویروس کرونا معاملات سهام پس از یک افت هفت درصدی متوقف شد.

کریستینا پارتسینولوس (KRISTINA PARTSINEVELOS): این یک روز تاریخی است، پس از بحران 1987 این بزرگترین سقوطی است که به چشم دیده ایم.

الن کیجانو (ELAINE QUIJANO):این سقوط با گسترش جنگ قیمت نفت دامن زده شد در حالی که قبلا بازار با وحشت ناشی از ویروس کرونا تضعیف شده بود.

رییس جمهور، دونالد ترامپ: نه، من اصلا مسئولیتی قبول نمی کنم.

نومی کلاین: در بحبوحه این وحشت گسترده، لابی های شرکت های بزرگ از همه رشته ها، تمام ایده هایی که درسر پرورانده اند را مطرح می کنند. ترامپ در حال تعلیق مالیات حقوق و دستمزد است که می تواند تامین اجتماعی را ورشکسته کند؛ توجیهی برای قطع آن یا خصوصی سازی کامل آن فراهم می کند – ایده ای که مدت زمان طولانی درسر می پرورانده است.

رییس جمهور، جرج دبلیو بوش: به یک کارگر، طبق گزینه خودش، باید اجازه داد مقداری از پول خود را در یک حساب پس انداز خصوصی قرار دهد.

نومی کلاین: این یعنی نشستن بین دو صندلی (لم دادن در هر دو طرف راهرو).



سناتور جو بایدن: منظورم Medicare [1] و Medicaid [2]بود. وقتی بحث کردم که باید هزینه های فدرال را منجمد کنیم، منظورم تأمین اجتماعی نیز بود.

نومی کلاین: ودر پی آن، ایده هایی مطرح است جهت ارائه بسته های نجات مالی برای برخی از ثروتمندترین و آلوده ترین بخش های اقتصاد ما.

رییس جمهور، دونالد ترامپ: ما همکاری بسیار نزدیک با صنعت کشتی های تفریحی و به همین ترتیب با صنعت هواپیمایی داریم. آنها دو صنعت عالی هستند و ما ازاین طریق به آنها کمک خواهیم کرد.

نومی کلاین: بسته های نجات مالی برای شرکت های ورشکسته، خیرات برای شرکتهای کشتی های تفریحی، خطوط هوایی و هتل ها است که ترامپ می تواند شخصاً از آنها سود ببرد. لازم به ذکرنیست که مشکل خیلی عظیم است، زیرا ویروس تنها بحرانی نیست که با آن روبرو هستیم. همچنین اختلال های شدید آب و هوایی وجود دارد. و این صنایعی که با پول ما از ورشکستگی نجات می یابند آنهایی هستند که باعث و بانی این اختلالات هستند. ترامپ همچنین با نمایندگان بیمه ها و بهداشت خصوصی ملاقات کرده است.

رییس جمهور، دونالد ترامپ: ما با مدیران ارشد شرکتهای بیمه درمانی در تماس هستیم و با آنان ملاقات داریم.

نومی کلاین: این افراد، همان هایی هستند که مطمئن اند بسیاری از آمریکایی ها نمی توانند هزینه های خدمات مورد نیاز خود را تامین کنند و شانس برخورداری از بذل و بخشش های دولتی را ندارند. به نظرشان می رسد که این بیماری همه گیرفقط در خارج از این کشور است.

برایان کرنل (BRIAN CORNELL): خُب، آقای رئیس جمهور، از شما که امروز ما را به همراه همکاران مان از والمارت و والگرینز و شرکایمان از (CVS) به این جا دعوت کردید، متشکرم. معمولاً شما ما را به عنوان رقیب تلقی می کنید. اما امروز ما روی یک رقیب مشترک متمرکز هستیم و آن جلوگیری از شیوع ویروس کرونا است.

نومی کلاین: اولین اقدام فدرال رزرو این بود که 1.5 تریلیون دلار به بازارهای مالی تزریق  شود؛ بدون شک بیشتر برای نجات بنگاه های ورشکسته. اما اگر شما یک کارگر باشید، به خصوص یک کارگر ساده، احتمالا بهترین امکانی که دارید بدشانسی است. اگر نیاز به مراجعه به پزشک برای مراقبت دارید، تنها امکانی که داری این است که هیچکس به تو کمک مالی برای پرداخت مخارج نخواهد کرد. اگر در این زمینه زیر پوشش بیمه قرار نگرفته اید، و اگر می خواهید با توجه به هشدارهای بهداشت عمومی توجه در خانه بمانید و سر کار نروید، این احتمال وجود دارد که حقوق هم نگیرید. البته در این حالت شما هنوز هم باید اجاره و تمام بدهی های خود را ( از جمله پزشکی، دانشجویی، کارت اعتباری، وام مسکن) بپردازید. نتایج قابل پیش بینی است. بسیاری از بیماران چاره ای ندارند جز این که  به سر کار بروند. این بدان معناست که هم افراد بیشتری مبتلا شده و هم به گسترش ویروس کمک می شود. و بدون کمک های مالی کامل برای کارگران، می توان انتظار ورشکستگی بیشتر، بی خانمانی بیشتر و رها شدن در خیابان ها را داشت.

ما با این سناریو از سال 2008 آشنا هستیم. آخرین باری که شاهد سقوط مالی در گستره جهانی بودیم، از همین نوع ایده های بد برای تامین بسته های نجات مالی شرکت های ورشکسته بود که بدون هیچ قید و شرطی یک روزه انجام و تحویل آنها شد و مردم عادی در سراسر جهان بهای آن را پرداخت کردند. حتی این کاملاً قابل پیش بینی بود. سیزده سال پیش کتابی نوشتم به نام «دکترین شوک، ظهور سرمایه داری فاجعه». در آن کتاب به کارگیری مکرر یک تاکتیک وحشیانه توسط دولت های راست گرا را شرح دادم.  حکومت های راست گرا پس از یک شوک تکان دهنده -مثلا یک جنگ، کودتا، حمله تروریستی، سقوط بازار یا فاجعه طبیعی- از بی نظمی و سرگیجه عمومی سوء استفاده می کنند، دمکراسی را به حالت تعلیق درمی آورند، از طریق اعمال سیاستهای رادیکال بازار آزاد، جریان را در مسیر غنی تر کردن فرقه ای یک درصدی، به قیمت خالی کردن جیب طبقه فقیر و متوسط ​​پیش می برند.

اما آنچه که تحقیقات ام به من آموخته آن است که شوک ها و بحران ها همیشه مسیر دکترین شوک را طی نمی کنند. در واقع  این امکان وجود دارد که بحران بتواند نوعی جهش تکاملی را ایجاد کند. دهه 1930 را به یاد آورید، هنگامی که رکود بزرگ منجر به توافق نامه جدید (نیو دیل) شد.

رییس جمهور، فرانکلین روزولت: تنها چیزی که از آن باید بترسیم، خود ترس است.

نومی کلاین: در ایالات متحد و دیگر نقاط جهان حکومت ها اقدام به ایجاد شبکه های تامین اجتماعی کردند به طوری که اگر دفعه بعد بحرانی پیش آمد برنامه های شبیه تامین اجتماعی برای دستگیری از مردم وجود داشته باشد.

رییس جمهور، فرانکلین روزولت: هر خانواده حق داشتن یک خانه مناسب، مراقبت های پزشکی کافی و فرصتی برای دستیابی و برخورداری از تندرستی کامل را دارد.

نومی کلاین: ما می دانیم که برنامه ترامپ چیست: یک دکترین شوک همه گیر، تکیه برخطرناک ترین ایده ها، از خصوصی سازی تأمین اجتماعی گرفته تا دیوارکشی مرزها وحتی حبس کردن شمار بیشتری از مهاجران. او حتی ممکن است سعی در لغو انتخابات کند. اما پایان این داستان هنوز نوشته نشده است. امسال سال انتخابات است. و جنبش های اجتماعی و سیاستمداران شورشی از قبل بسیج شده اند. و مانند دهه 1930، ما یک سری ایده های متفاوت در صحنه  داریم.

سناتور برنی ساندرز: آیا ما اعتقاد داریم که همه، باید از خدمات درمانی به عنوان یک حق برخوردار باشند؟
[طرفداران ساندرز] بله!

دومینیک واکر (DOMINIQUE WALKER): تا زمانی که دوستان بی سرپناهمان که در جستجوی سرپناهی هستند سامان نگیرند، دست از مبارزه و سازمان دهی برنخواهیم داشت.

ایلهان عمر، نماینده حزب دمکرات: بدهی دانشجویان را لغو کنید.

روخانا، نماینده حزب دمکرات: این به راحتی قابل فهم است که اگر شما بیمار هستید و درآمدی ندارید نباید زجر داده شوید.

نومی کلاین: بسیاری از ایده های [آلترناتیو] همین یک هفته پیش به عنوان این که خیلی رادیکال هستند رد شدند. اکنون به نظر می رسد که این ایده ها، تنها راه منطقی برای خارج شدن از این بحران و جلوگیری ازبحران های آتی هستند.

الیزابت کوهن (ELIZABETH COHEN): در اینجا چیزی وجود دارد که به درک تفاوت شرایط آزمایش در کره جنوبی و ایالات متحد کمک می کند. کره جنوبی نیز مانند کشورهای اروپایی و کانادا دارای بیمه سراسری تک پرداخت کننده است. این بدان معنی است که جابجایی راحت تر است و همچنین مردم می دانند چه کاری انجام دهند و با چه کسی طرف هستند. تقریباً یک جواب برای نحوه انجام آزمایش وجود دارد. ایالات متحد وصله ای از سیستم های بی شمار متفاوت است. بنابراین نمی توانید بگویید «هر آمریکایی برای انجام آزمایش باید دقیقا چنین اقدام کند».

نومی کلاین: اما در واشنگتن ناگهان با محرک هایی برای مشاغل غول پیکر روبروییم. این دقیقا زمانی است برای محرک ها که بسیاری از ما سال ها در باره آن صحبت کرده ایم.

آلکساندریا اُکازیو-کورتز (ALEXANDRIA OCASIO-CORTEZ)، نماینده حزب دمکرات: امروز روزی است که ما واقعاً برای یک برنامه جامع عدالت اقتصادی، اجتماعی و نژادی در ایالات متحد آمریکا به پا می خیزیم.

نومی کلاین: به این معامله سبز جدید (Green new deal)  گفته می شود. به جای نجات صنایع آلوده متعلق به قرن گذشته، باید تولیدات پاک را تقویت کنیم که در قرن پیش رو ما را به سمت ایمنی سوق می دهد. اگر یک چیز وجود دارد که تاریخ به ما بیاموزد، آن است که لحظه های شوک بسیار بی ثبات هستند. ما یا خیلی از بخش های زمین را از دست می دهیم، توسط نخبگان کنار زده می شویم و بهای اش را هم برای دهه ها پرداخت می کنیم، یا موفقیت های عالی کسب می کنیم که فقط چند هفته قبل غیرممکن به نظر می رسید. الآن زمانی برای از دست دادن کنترل اعصاب مان نیست. آینده توسط کسانی تعیین می شود که مصمم اند برای ایده هایی که در سر دارند سخت تر مبارزه کنند.

 


[1]   بیمه درمانی در چارچوب سیستم بهداری ایالات متحد آمریکا که در کنار بیمه بازنشستگی، دومین بیمه اجباری سراسری در آمریکا است و بیشتر شامل افراد بالای 65 سال و یا افرادی که از کم توانی رنج می برند، می شود.

[2]  برنامه تامین بهداشتی و بهزیستی برای افراد کم درآمد، کودکان، کهنسالان و کم توان با درآمد اندک در ایالات متحد آمریکا است. این برنامه بیشتر شبیه به خدمات اجتماعی برای افراد کم درآمد است.

No Comments

Comments are closed.

Share