-

امین وعده می‌دهد که موج جدیدی در راه است و می گوید که ما در حال حاضر در دوره‌ی «میان - موجی» هستیم. به سخنِ معروف گرامشی اشاره می‌کند که «جهان قدیم در حال مرگ است، جهان نو در تقلای زایش است، و هیولاها از خلالِ سایه روشن‌ها پدیدار می‌شوند» و می گوید در این دورانِ سکونِ میان – موجی هیولاها در شکل و شمایل شخصیت‌های سیاسی و تاریخی ظهور می‌کنند.

"دیالکتیک منطق کشف پی کاوانه رابطه های ژرف پدیده ها در طبیعت و جامعه است" م.ب
پس از بررسی پیش فرض های فلسفه، حال باید این پیش فرض ها را با درونمایه های کلاسیک معرفت شناسی که از دیدگاه روش شناسانه بررسی می گردد، پیوند داد. در ارتباط با روش، مارکس در کاپیتال از «روش دیالک تیک من» سخن می گوید. از سوی دیگر اشاره به «روش دیالک تیک» نشان م...

بحران اقتصادی جهان بحران سرمایه داری است. به یقین این اولین بحران نیست. به عقیده سمیر امین به عنوان اقتصاد دان، این بحران می تواند موجب به پرسش کشیدن خود شالوده های سرمایه داری گردد. از این رو، مسئله عبارت از خارج شدن از بحران سرمایه داری نیست، بلکه خارج شدن از سرمایه داری در بحران است.

مفهوم ماده و چیستی آن یکی از اصلی ترین مسائل در تاریخ تفکر انسان بوده است. نظریه های مختلفی در این باره از پیش از سقراط تا عصر حاضر، به ویژه در یونان، چین و هند و در سده های اخیر از جانب علوم تجربی، بویژه علم فیزیک، ابراز شده اند. برای نمونه مکتب ماهاویرا یا جانیسم در هند، درشش قرن پیش از میلاد. ما اکنون، پس از هزاران سال تفکر و پژوهش، در آستا...

مفهوم فضا مانند مفهوم زمان و مفهوم ماده در صد سال گذشته در ارتباط با دست آوردهای شگرف علمی تغییرات اساسی داشته است، تغییراتی حاصل از نقد فیزیکی و فلسقی آن. مفهوم جدید فضا بسیار متفاوت از آنی است که در طول هزاران سال گذشته تا اوایل قرن بیستم مطرح شدند. فضا برای دانش فلسفه یک موُلفه اساسی به حساب می آید. این که آیا فضا محدود یا نامحدود، مطلق یا ...

همه هستی، از ته تیره خاک تا روشنای آسمان، طربخانه زندگی است .غور در پدیده های طبیعت، کشف نظم قانونمندِ ترکیبِ هستیِ بیجان، روند تکامل از موجودات ذره ای تا به انسان هوشمند و روابط زنده و معقولی که بین اینهاهمه در کار است و تصور اینکه اینها همه ما هستیم، شگفت آور و شور انگیز است. گیاه شیره زمین را از دل تیره خاک میمکد و در آفتاب میپرورد و مائده ح...

برکنار از اقلیتی بسیار کوچک و ثروتمند و قدرتمند، اکثریت بزرگ مردم جهان به درجات مختلف از نظام سرمایه‌داری جهانی امروز صدمه دیده‌اند و همچنان صدمه می‌بینند. از دیدگاه نظری، برای عده‌ای نظام سرمایه‌داری موجود نظامی ابدی و جایگزین‌ناپذیر است و اگر هم ایرادهایی به آن وارد باشد، با اصلاحاتی قابل‌رفع است. در نقطه‌ی مقابل دیدگاه چپ به‌طور سنتی این بوده...

مارکس به جنبشی تعلق دارد که در تبار کانت تصورش این بود که عصر ما، عصر نقد گرایی (کریتیسیسم) است و به این صورت هیچ چیز نمی تواند بدون عبور کردن از صافی خرد ثابت شود. برای مارکس خرد یک ایده آل دسترس ناپذیر نیست، بلکه چیزی است که واقعیت می یابد و در زندگی واقعی دگرگون می شود و بنابراین نقد عینی آن جایز است.

نقد از هنگامی که ثابت می کند که شرایط تاریخی پیدایش موضوع و شکل بندی مقوله هایی که می کوشند هم زمان این موضوع را فهم پذیر کنند و روشن سازند، رادیکال می شود ... شناخت مقوله های اقتصاد سیاسی تنها این واقعیت را نشان می دهد که جهان و خرد در خلال روندی که کنش درون این جهان را سمت و سو می دهند، ساخته می شوند.

به برکت روشنگران، نقش درجه نخستی که مدرنیته برای خرد قایل شد برای هیچ کس رازناک نیست . سوژه مدرن بنابر اراده اش در تحلیل جهان و به موضوعیت درآوردن هر آنچه که در احاطه بازرسی عقلانی است، تعریف می شود. هیچ سپهری، حتا مذهب و نیازی به گفتن نیست که سپهرهای کمتر از آن، همچون نظم سیاسی نباید از دسترس او دور بمانند.

مفهوم زمان در صد سال گذشته تغییرات اساسی داشته است، تغییراتی حاصل از نتایج آزمایش ها و نقد فیزیکی و فلسفی آن. از این رو مفهوم جدید زمان در ارتباط با دست آوردهای شگرف علمی یک قرن گذشته تعریفی متفاوت از دوران یونان قدیم، قرون وسطا، زمان مطلق ذکریای رازی، زمان مطلق نیوتن و یا زمان مطلق آپریوری کانت دارد.

تاریخ مارکسیسم به راستی شاهد پراتیک های جامعه گرایی نحیف و ایده آل ساختن بیش از اندازه فعالیت فلسفی یا زیبا شناسی بوده و گاه به یک بینش فروکاهنده رابطه ها بین یک وضعیت اجتماعی تاریخی و بیان فلسفی یا هنری آنها رسیده است. سرنوشت اجتماعی تاریخی متفاوت و حتا مخالف فلسفه های شلینگ و هگل نشان می دهد که نظرهای اجمالی لوکاچ به درستی ساخته شده و رویکرد ه...

سخنرانی دکتر شهرام باقری توسط انجمن دوستداران اندیشه با همکاری جامعه ایرانیان در آلمان برگزار می شود.

تجربهٔ مدرنیته؛ هر آن‌چه سخت و استوار است دود می‌شود و به هوا می‌رود کتابی است از مارشال برمن که توسط مراد فرهاد پور به فارسی ترجمه و منتشر شده‌است. این کتاب در پنج اپیزود به بررسی تاثیرات اجتماعی، هنری و سیاسی مدرنیته در جوامع مختلف می‌پردازد.

این مقاله برداشتی از اندیشه ها ی مارکس را در باره ی نقش و اهمیت رای مردم در شکیل گیری حکومت ها طرح میکند. نقد دیدگاه های کمونیست ها برای بدست گرفتن قدرت ،و دیدی انتقادی به لنینیسم و اندیشه دیکتاتوری پرولتاریا از راه بدست گیری قدرت از سوی حزب کمونسیت با تکیه بر اندیشه های دمکراتیک مارکس از نکته های مطرح شده در مقاله است.. فروپاشی حکومت شورو...

«مارکسیسم غربی» بیشتر با «مارکسیسم نو» شناخته می‌شود. در واقع این شاخه‌ی مارکسیسم پس ازجنگ دوم جهانی شکل گرفته بود که توسط تمامی طرفداران نظریات مختلف آغازمی‌شد. همزمان با برخی متفکران کم و بیش برجسته، تعدادی مکاتب که نه تنها با مارکسیسم – لنینیسم بلکه با یکدیگر درجدل بودند، بوجود آمدند. چیزی که هست، درون خود مارکسیسم غربی دو جریان اصلی، اساسا ج...

مقاله آقای آبراهامیان که به بررسی مارکسیسم در خاورمیانه می پردازد، بویژه ازاین جهت جالب است که مفهوم مارکسیسم آکادمیک را طرح می کند وآن را مورد بررسی قرار می دهد. استواری مارکسیسم آکادمیک بر اصول اندیشه روشنگری که افزون بر آنچه آبراهامیان برشمرده است تکیه بر خرد و قیم نداشتن آدمی را هم دربرمی گیرد، تغییر پارادایمیِ مهمی در اندیشه ورزی مارکسیست...

دانیل بن سعید «بازگشت به استراتژی» یا به بیان دیگر کوشش هم آهنگ در کاویدن و تکاپو را توصیه می کند که چگونه جنبش های معاصر با مقاومت در برابر لیبرالیسم نو و امپریالیسم می توانند از مقاومت صرف برای مداخله کردن در فرهنگ سیاسی فراتر روند و گزینش های دیگری را پیشنهاد کنند که به اکثریت وسیع توده مردم شمال و جنوب برای خارج شدن از بن بست های اندیشه منفر...

پرسش از نسبت نقد با علم، فلسفه و تفکر، ناظر بر اين انديشه است که همواره اين سه ساحت انديشه‌ی بشري يگانه فهميده مي‌شوند؛ از اين ‌رو بايسته است که اين سه قلمرو را از هم تفکيک کنيم و آنگاه نسبت آن را با نقد روشن کنيم. (برگرفته از سایت فلسفه: نگرشی بر فلسفه و فرهنگ)

نقد ایدئولوژی چیست؟ در دید نخست پاسخ به کلی ساده است: نقد ایدئولوژی همان نقد ایدئولوژی ها است. اما ایدئولوژی ها چه هستند؟ این جا نیز پاسخ آسان به نظر می آید: ایدئولوژی ها همانا ایده ها هستند. نه فقط ایده های بی ربط هر فرد، بلکه ایده هایی که خود را (به طور منظم)در رابطه های معین باز می یابند و شکل می دهند.